Je staat er eigenlijk nooit bij stil als je de kraan opendraait voor wat water om bijvoorbeeld koffie te zetten, wat er allemaal nodig is om dat water bij jou te krijgen. Vitens is een bedrijf dat ervoor zorgt dat maar liefst 5,7 miljoen mensen elke dag voorzien zijn van schoon drinkwater. Per jaar levert het bedrijf ruim 330 miljoen m³ water via een leidingennetwerk met een indrukwekkende lengte van maar liefst 49.600 km. Stel je voor, dat is langer dan de omtrek van de aarde! Onderhoud van zo’n netwerk is dan ook een uitdagende klus.
Een deel van het leidingennetwerk van Vitens is gemaakt van gietijzer. Om een beeld te krijgen van de condities van deze leidingen, heeft Vitens ons gevraagd om de gietijzeren leidingen te onderzoeken op microbiologisch beïnvloede corrosie (MIC). Het bedrijf wil graag weten of er micro-organismen aanwezig zijn die biocorrosie kunnen veroorzaken en of deze actief zijn. Daarnaast wil Vitens weten welke factoren het risico op MIC corrosie verhogen. Naar aanleiding hiervan kan een eventueel beheersplan worden uitgewerkt om zoveel mogelijk schade door MIC corrosie in te perken.
Er kunnen verschillende factoren zijn die een rol spelen bij de vorming van biocorrosie, zoals de hoeveelheid nutriënten in het water, de stroomsnelheid en de zuurgraad van het water en het materiaal waar de leidingen van zijn gemaakt. Ook de stappen die toegepast zijn om het water te zuiveren zouden MIC corrosie kunnen bevorderen of juist afremmen. Om de effecten van deze factoren op MIC processen te kunnen beoordelen zijn acht gietijzeren leidingdelen van vier verschillende zuiveringslocaties onderzocht, waarbij rekening is gehouden met alle bovengenoemde factoren.
In alle onderzochte leidingen zijn biocorrosie gerelateerde micro-organismen aangetroffen. Ook is aangetoond dat er sprake is van actieve MIC processen. Toch zijn er opvallende verschillen in de mate van aantasting. In twee van de leidingen is nauwelijks corrosieschade ontstaan, in tegenstelling tot de andere zes leidingen. De vraag is: wat is de verklaring voor deze verschillen?
Uit het onderzoek blijkt dat de verschillen in waterkwaliteit, de zuiveringsstappen en de stroomsnelheid van het water niet direct van invloed zijn op de hoeveelheid schade die is ontstaan door MIC corrosie. Als we bijvoorbeeld kijken naar de waterkwaliteit, dan geldt voor alle zuiveringen dat er in de leidingen voldoende voedingsbronnen aanwezig zijn voor het ontstaan van MIC corrosie.
Iets wat wel van invloed lijkt te zijn, is de aanwezigheid van een zwarte laag op de leiding. Deze laag werd aangetroffen bij de twee leidingen die nauwelijks corrosie aantastingen hadden, maar niet bij de overige zes leidingen. Onderzoek naar deze zwarte laag bracht aan het licht dat het een coating betreft die vermoedelijk bitumen bevat, een materiaal dat tot de jaren negentig veel werd toegepast in drinkwaterleidingen.
De conclusie van het onderzoek is dat de onderzochte gietijzeren leidingen besmet zijn met actieve MIC micro-organismen. Bij onbeschermde leidingen die geen coating bevatten leidt dit tot corrosieschade. De leidingen die een intacte coating bevatten zijn beschermd tegen deze actieve MIC micro-organismen. Daarom is het belangrijk om voor alle leidingen in kaart te brengen of er sprake is van een coating. Vervolgens kan een risicomap worden opgesteld van leidingen met een lagere of hogere faalkans. Op basis hiervan kan Vitens het leidingennetwerk veel efficiënter en gerichter onderhouden.
Bent u geïnteresseerd in dit onderwerp en wilt u graag meer informatie? Neem dan contact op met Elsemiek Croese, croese@microbialanalysis.com
Jentina Schuurman,
Projectleider Vitens laboratorium
“Vitens wil graag meer inzicht in de kwaliteit en huidige status van het leidingnetwerk. Microbial Analysis is ingeschakeld om te bepalen of de gietijzeren leidingen in het Vitens leidingnetwerk aangetast worden door (actief) MIC corrosie en of hier actie op ondernomen dient te worden. Dankzij dit onderzoek hebben we een beeld gekregen van de situatie t.a.v. MIC corrosie in ons leidingnetwerk en de status van gietijzeren leidingen op meerdere locaties in het leidingnet. Op basis van de eerste resultaten ontstond het vermoeden dat een inwendige coating ervoor zorgt dat de kwaliteit van de leiding aanzienlijk beter is en de mate van MIC en corrosie aanzienlijk minder is t.o.v. leidingen zonder coating. In een vervolgonderzoek is dit bevestigd, waardoor Vitens meer inzicht heeft gekregen in de faalkans van dit soort leidingen.
Wij hebben de samenwerking met Microbial Analysis als zeer prettig ervaren. Er werd ruim aandacht besteed aan het in kaart brengen van onze vraag, zodat we hier gedegen onderzoeksvragen aan konden koppelen en heldere conclusies getrokken konden worden. Vragen over de rapportage werden snel en correct opgepakt. Ook werd er goed met ons meegedacht over eventuele vervolgstappen”.
